«درسا کوردی» در ترکیه، در ایران از «تورکی درسی» خبری نیست

Kurdiعباس جوادی – در ترکیه ای که تا 10 سال قبل حتی موجودیت گروهی اجتماعی و قومی بنام «کُردها» را قبول هم نمیکردند و صحبت به کُردی در ادارات و ملاء عام ممنوع بود بالاخره حکومت رجب طیب اردوغان در چهارچوب برنامه «ابتکار دمکراتیک» از کلاس پنجم به بعد زبان و ادبیات کُردی را بعنوان یک درس انتخابی جزو برنامه دروس مدارس خواهد کرد – یعنی اگر تمایل از طرف شاگردان و اولیا ی آنها باشد، هم تراز با انگلیسی، فرانسه و یا آلمانی، درس کُردی هم هفته ای 4-6 ساعت از کلاس پنجم تا دوازدهم (طبق نظام جدید تحصیلی ترکیه) تدریس خواهد شد. نظر به اینکه بقدر کافی آموزگار و متخصص زبان و ادبیات کُردی در ترکیه موجود نیست، شورای عالی آموزش و پرورش وزارت فرهنگ ترکیه جزئیات راه حل این مشکل را بررسی میکند تا معین شود که فارغ التحصیلان کدام رشته ها با کدام معلومات و مدارک میتوانند کدام درس ها را تدریس کنند.

در سال 2011 در دو دانشگاه «ماردین آرتوكلو» و «موش» شعبات «زبان و ادبیات کُردی» را افتتاح کردند. اولین فارغ التحصیلان لیسانس این دو دانشگاه در سال 2015 دانشگاه را ترک کرده آماده تدریس خواهند بود. طبق اطلاعاتی که در روزنامه «رادیکال» چاپ استانبول درج گردید برای تدریس زبان و ادبیات کُردی علاوه بر کتاب ها، از سی دی و دی وی دی هم استفاده خواهد شد. «منظور کلی» از درس

– درک و انجام گفتگو با سرعت معمولی،

– درک آنچه که شاگرد به آن گوش میکند،

– گفتگو با سرعت، معمولی و تلفظ و جمله سازی درست،

– درک میراث فرهنگی کشور هائی که در آن کُردی صحبت میشود،

– بیان درست و قابل فهم کتبی افکار، اندیشه ها،

– آگاهی به فرهنگ خود

– و کسب قابلیت توضیح افکار و انقلاب های آتاترک

است.

در گفتگوهای بین حکومت و حزب کارگران کردستان ترکیه (پ کا کا) عموما این موضوع مورد بحث است که در قانون اساسی جدید ترکیه «حق هر شهر وند برای تحصیل در زبان مادری خود» تضمین شود که در آن صورت لازم نیست نام هر زبان علیحده ای قید گردد.

Ana Dilرسیدن به این مرحله که تحصیل زبان مادری حق طبیعی و مسلم هر فرداست در جمهوری ترکیه از سال 1923 تا کنون تقریبا 90 سال طول کشید و از جمله یکی از انگیزه های جنگ ارتش ترکیه با شورشیان کُرد شد که درنتیجه آن بیش از 30 هزار نفر از هر دو طرف به قتل رسید و به گفته مسئولان حکومتی برای دولت ترکیه بیش از 300 میلیارد دلار تمام شد.

مبارک است. در ترکیه بالاخره تحصیل «درسا کوردی» شروع شد. پس در ایران؟ در ایران از «تورکی درسی» خبری نیست. هر کس هم که از حق طبیعی و مسلم هرشهروند برای تحصیل در زبان مادری صحبت کند درست مانند تركيه تا ده سال قبل مُهر «تجزیه طلب» میخورد. ببينيم ايران چند سال از تركيه عقب است؟

آیا حتما ایران هم باید مانند ترکیه از تجربه خونینی بگذرد؟ یا اینکه ایران یک استثنای واقعا نادر در منطقه و جهان است که میتوان حق ابتدائی و اولیه مردم را خورد ولی بعد از 100 سال هم با عواقب آن روبرو نشد؟



دسته‌ها:رنگارنگ