گفتیم هنگامیکه مادها 3000 س.پ. به غرب ایران از جمله به آذربایجان و کردستان کنونی آمدند، اقوام مختلفی در این سرزمینها زندگی میکردند. بخش بزرگی از این اقوام مانند خود مادها و پارسیها هنوز کوچنشین بودند. اما پس از مدتی… به خواندن ادامه دهید ›
کتاب های عباس جوادی
زبان در آتروپاتن
زبان مادها آیا میتوان زبان و لهجههای مادی 2300 سال پیش ماد آتروپاتن را پی گرفت، تا بهتدریج به زبانهای کنونی شمال غرب و غرب ایران رسید؟ این پرسش را میتوان سادهتر هم مطرح کرد: 2300 سال پیش مردمی که… به خواندن ادامه دهید ›
همخوانی میان تحول بیولوژیک و تحول زبانشناختی
فصلی از کتاب جدید «سرگذشت ژن ها، مردمان و زبان ها» (برای مطالعه و دانلود رایگان این کتاب، روی تصویر آن کلیک کنید) به نظر بسیاری دانشمندان ژنتیک، میان تحول ژن ها و زبان ها همخوانی ها و شباهت های… به خواندن ادامه دهید ›
متن کامل رسالۀ پیتر گلدن: شکل گیری ترک ها
بسیار خوشحالم که کتاب من با عنوان «ترکها چگونه مسلمان شدند؟» سال گذشته از سوی مؤسسهٔ «آیدین» (تبریز) منتشر شد. همچنین سپاسگزارم که پروفسور پیتر گلدن از دانشگاه راتگرز آمریکا — یکی از برجستهترین تورکولوگهای جهان که با دهها کتاب… به خواندن ادامه دهید ›
دیباچۀ عباس جوادی به رُمان «فرشته در دوزخ» اثر ساجده میرزا
دیباچۀ عباس جوادی من با ساجده میرزا در سال 1996 آشنا شدم. ما در آن زمان در پی افتتاح دفتر «رادیوی آزادی» (بخش تاجیکی رادیوی اروپای آزاد – رادیوی آزادی) در شهر دوشنبه بودیم و کسی را لازم داشتیم که… به خواندن ادامه دهید ›
اسکندر، شاهنشاه ایران
اسکندر در کمتر از ده سال از صحراهای مصر تا شرق ایران و سپس از دشت های آسیای مرکزی تا دریای عرب را در نوردید. پلوتارک، فیلسوف و تاریخ نگار یونان (46-119 م.) مینویسد که اسکنر در عین حال که… به خواندن ادامه دهید ›
ریشه یابی زبان کُردی
( فصلی از کتاب «از آتروپاتن باستان تا آذربایجان و کردستان» نوشته عباس جوادی، نشر مروارید، تهران 1403) شاید ولادیمیر مینورسکی، شرق شناس معروف روسی (1877-1966) از اولین کسانی است که ریشههای مردم شناختی کردها را از نگاه تاریخی و… به خواندن ادامه دهید ›
تداوم هویت ایرانی در دوره سلاطین ترک
نقشه عثمانی «ممالک ایران» از دورۀ صفوی مقدمه (این نوشته فصلی از کتاب من با عنوان «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» است که در سال 1403 از سوی انتشارات «آیدین» در تبریز به چاپ رسید.) به غیر از جنگ بزرگ… به خواندن ادامه دهید ›
نشر دیجیتالی «سرگذشت ژن ها، مردمان و زبان ها»
بعد از سه و نیم سال کورس و مطالعه و نوشتن و پرس و جو و تصحیح و بازنویسی، این کتاب به صورت دیجیتالی (پی دی اف) منتشر شد. متن کامل کتاب را میتوانید به طور رایگان با یک کلیک… به خواندن ادامه دهید ›
ژن ایرانی، ترکی یا عربی و یهودی وجود ندارد
به نظر بسیاری دانشمندان ژنتیک، میان تحول ژن ها و زبان ها همخوانی ها و شباهت های مهمی وجود دارد.[1] در هر دو مورد، تغییر ابتدا در یک فرد انجام میگیرد و آنگاه به تمامی یک جمعیت منتقل میشود. در… به خواندن ادامه دهید ›
یافته های جدید: نیاکان مردمان ایران، ترکیه و خاورمیانه
چند آزمایش «توالی یابی کلّ ژنوم» که در مورد مردمان آسیای غربی انجام شده، نتیجه های نسبتاً شگفت انگیزی داده اند. این آزمایش ها با تکنیک «تحلیل مؤلفه های اصلی[1]» انجام یافته که از میان هزاران ویژگی و مؤلفه یک… به خواندن ادامه دهید ›
نیاکان و نوادگان مردمان ایران، ترکیه و خاورمیانه
در فصل های گذشته به نقش مهم آسیای غربی (اساساً ایران، ترکیه و خاورمیانه) در جریان مهاجرت انسان ها به بیرون از آفریقا و 50-60 هزار سال بعد نقش این منطقه به عنوان گهواره آغاز و رشد کشاورزی، دامداری و… به خواندن ادامه دهید ›
چرا ابتدا هلال حاصلخیز؟
ده هزار سال پیش هلال حاصلخیز و سرزمین های همجوار آن نخستین مناطقی در جهان بودند که انسان ها یکجا نشین شدند و به کشاورزی و دامپروری پرداختند. تکرار کنیم: «هلال حاصلخیز» به مجموعه هلال شکل سرزمین های جنوب غربی… به خواندن ادامه دهید ›
ژنتیک آسیای غربی (ایران، ترکیه، خاورمیانه)
در اینجا منظور از «آسیای غربی» ایران، افغانستان، قفقاز، ترکیه، خاورمیانه و شبه جزیره عربستان است. قدیمی ترین باقیمانده های انسان هوشمند یا مدرن[1] که متعلق به حدود 100 هزار سال پیش است، به غیر از آفریقا که خاستگاه اصلی… به خواندن ادامه دهید ›
نژادپرستی از نگاه علمی
عواقب نژادپرستی وحشت آور و وخیم است. عملا همه مذهب ها و نظام های اخلاقی مدرن، نژادپرستی را مورد انتقاد قرار میدهند. با اینهمه پرسیده میشود: آیا میتوان این اندیشه را قاطعانه رد کرد که برخی «نژاد» ها «برتر» از… به خواندن ادامه دهید ›
نیم جزیره عربی
نیم جزیره عربی سرزمینی خشک است. مردم آن اصولا در مناطق ساحلی شرق و جنوب غربی جمع شده اند. در جنوب «دریای مُرده» و شمال نیم جزیره عربی سرزمینی هست به نام «اِدوم» که امروزه میان اسرائیل و اردن تقسیم… به خواندن ادامه دهید ›
ایران باستان تا اسلام
در کنار ایلام که شاخه جنوب شرقی هلال حاصلخیز بود و با بین النهرین روابط نزدیکی داشت، شمال غربی ایران نیز در انقلاب کشاورزی دوران نوسنگی شرکت کرد. پیش از 2000 پ.م.یعنی حدود 4000 سال پیش، ایران از سوی برخیقبایل… به خواندن ادامه دهید ›
عصر آهن در سرزمین های لِوانت
تعریف، حدود و حتی نامگذاری قاره ها، سرزمین ها و مناطق جغرافیایی ممکن است از نظر دانشمندان و متخصصین فرق کند. در این نوشته منظور نویسنده از تعبیر «لوانت» همه کشور ها و سرزمین های همجوار با دریای مدیترانه از… به خواندن ادامه دهید ›
عصر برُنز در خاورمیانه
عصر برنز (5300-3200 س.پ.) یکی از مراحل تاریخ پیشرفت بشری است که در آن انسان ها به فلزکاری و ساخت ابزارها پرداختند. برنز از گداختن مس و قلع به وجود می آید. از این جهت گداختن آهن که برای ذوب،… به خواندن ادامه دهید ›
پیشاتاریخ خاورمیانه
در چندین نقطه آسیای غربی باقیمانده های چند نوع انسان تبارهای اولیه و انسان معاصر کشف شده است. حتی در برخی غار ها استخوان های دو یا سه نوع مختلف انسان های اولیه یافت شده است. به عنوان یک نمونه… به خواندن ادامه دهید ›
آسیای غربی در ده هزار سال گذشته
در این بخش که در واقع نوعی «پیوست مضمونی» به کتاب حاضر است، کوشش میکنم نگاهی نزدیک تر به منطقه «آسیا» و اگر دقیق تر بگوییم، «آسیای غربی» (ازجمله ایران کنونی) داشته باشم و توجه خوانندگان را به نقش این… به خواندن ادامه دهید ›
استخوان های بی زبان
دنیای امروز حدود هشت میلیارد نفر جمعیت دارد. آنها به پنج تا هفت هزار زبان جداگانه سخن میگویند. بسیاری از این زبان ها و بخصوص زبان های هند و اروپایی که مجموع گویشوران آن حدود 3.5 میلیارد نفر است، از… به خواندن ادامه دهید ›
زبان و ژنوم – تحولی نه همیشه موازی
در صفحات گذشته به موضوع تقسیم بندی انسان ها و همچنین جانوران و گیاهان به گروه ها و زیرگروه های مختلف اشاره شده بود. زبانشناسان، زبان های مختلف جهان را نیز به گروه ها و زیر گروه های گوناگون تقسیم… به خواندن ادامه دهید ›
همخوانی میان تحول بیولوژیک و تحول زبانشناختی
بله، به نظر بسیاری دانشمندان ژنتیک، میان تحول ژن ها و زبان ها همخوانی ها و شباهت های مهمی وجود دارد.[1] در هر دو مورد، تغییر ابتدا در یک فرد انجام میگیرد و آنگاه به تمامی یک جمعیت منتقل میشود…. به خواندن ادامه دهید ›
«آفریقای سیاه»؟
روی کره زمین خانواده ژنتیک فوق العاده بزرگی عبارت از هشت میلیارد نفر زندگی میکند. حدود 99.09 در صد «دی ان ای» آن ها عینا مشابه یکدیگر است. آنهمه فرق های بیولوژیک و ژنتیکِ انسان ها که در دور و… به خواندن ادامه دهید ›
مرزهای سیاسی مرزهای ژنتیک نیستند
هیچ فردی در دنیا حامل ژن هایی نیست که با تکیه بر «دی ان ای» خود بتواند بگوید او متعلق به این یا آن گروه قومی و تباری، مثلا یهودی، ترک، کُرد، ارمنی و غیره است. هیچکدام از آن ادعا… به خواندن ادامه دهید ›
یعنی چه «نژاد»؟
بنا به تعریف دانشمندان ژنتیک و بیولوژی «نژاد به گروهی از انسان ها گفته میشود که بتوانیم آن ها را از دیدگاه بیولوژیک از دیگران تفکیک کنیم».[1] برای اینکه تشخیص ما راجع به «نژاد» نامیدن یک گروه از انسان ها… به خواندن ادامه دهید ›
نژادپرستی از نگاه علمی
عواقب نژادپرستی وحشت آور و وخیم است. عملا همه مذهب ها و نظام های اخلاقی مدرن، نژادپرستی را مورد انتقاد قرار میدهند. با اینهمه پرسیده میشود: آیا میتوان این اندیشه را قاطعانه رد کرد که برخی «نژاد» ها «برتر» از… به خواندن ادامه دهید ›
برخی از برانگیزنده های نژادپرستی
تقریبا هر جمعیتی میتواند دلیل خوبی پیدا کند تا خود را، دستکم در حوزه معینی مانند ورزش، ادبیات یا پخت و پز، «برتر» از دیگران حس نماید. زندگی روزمره و معمولی هر شخص سرشار از عادات و رسوم فردی و… به خواندن ادامه دهید ›
تحول ژن ها، تحول زبان ها
در دنیا حدود 5000 تا 7000 زبان جداگانه وجود دارد. شمارش زبان ها توسط دانشمندان بستگی به این دارد که آنها کدام زبان ها را زبان، لهجه یا گویش حساب میکنند. این، البته به مقام و اهمیت سیاسی و اجتماعی … به خواندن ادامه دهید ›
مهاجرت و جغرافیا
گفتیم که نوع انسان از ابتدا در حال حرکت و مهاجرت بوده و میدانیم که امروزه بعد از گذشت بیش از 200 هزار سال هنوز هم سرگذشت «انسان در مهاجرت» پایان نیافته است – هر چند در شرایطی دیگر. … به خواندن ادامه دهید ›
مهاجرت های بزرگ
امروزه مهاجرت، چه قانونی و چه غیر قانونی، چه شخصی و خانوادگی و چه گروهی، چه فرار، پناهجویی و یا مهاجرت رسمی برای کار یا تحصیل، چه به دلایل سیاسی یا اقتصادی، در کنار تغییرات آب و هوا و رشد… به خواندن ادامه دهید ›
«غرور یک امپراتور»
لوئیجی کاوالی-اسفورزا، ژنتیک شناس معروف بین المللی، در مقدمه یکی از کتابهایش در باره نمایشنامه «کُپرنیک» اثر نویسنده سرشناس ایتالیائی «لئوپاردی» صحبت میکند. شخصیت های اصلی داستان عبارت هستند از: خورشید، «ساعت نخست روز» و کپرنیک.[1] در صحنه اول، خورشید… به خواندن ادامه دهید ›
دو گام بزرگ به پیش
حکمرانی بر آتش کنتکنترل آتش در «عصر سنگ» تحول عظیمی در این دوره پیشا تاریخ بشریت ایجاد کرد. عصر سنگ (با تعبیر قدیم «عهد حَجَر»)که آغازش احتمالا چهار و نیم میلیون س.پ. بوده و تا چهار تا دو هزار س.پ…. به خواندن ادامه دهید ›
جایگاه زبان مادی و مشتقات آن
آنچه که میخوانید، فصلی از کتاب «از آتروپاتن باستان تا آذربایجان و کردستان» است که در سال 1403 از طرف انتشارات مروارید (تهران) به چاپ رسید. در این فصل میخواهیم بطور خلاصه، تا اندازه ای که برای دانش امروزی زبان… به خواندن ادامه دهید ›
پیشا تاریخ آتروپاتن باستان
آنچه که میخوانید، نخستین صفحه های کتاب «از آتروپاتن باستان تا آذربایجان و کردستان» است که در سال 1403 از طرف انتشارات مروارید (تهران) به چاپ رسید. تاریخ نوشتاری یا «مکتوب» آذربایجان و کردستان تقریبا 3000 سال پیش آغاز میشود،… به خواندن ادامه دهید ›
کاوه بیات در «جهان کتاب»
شرح جناب کاوه بیات در مجله «جهان کتاب» در باره سه کتاب اخیر عباس جوادی: «ترکان ایران و ایران ترکان»، «از آتروپاتن باستان تا آذربایجان و کردستان»، و «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» در این لینک: جهان کتاب
در نشست پژوهشکده اسناد و کتابخانه ملی ایران
متن یادداشت افتتاحی عباس جوادی در نشست «پژوهشکده اسناد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» دوشنبه، 10 دی ماه 1403، جهت نقد و بررسی سه کتاب اخیر او که در ایران به چاپ رسیده است. سخنرانان: احسان هوشمند، پژوهشگر حوزه… به خواندن ادامه دهید ›
هزار سال قبل ترکیه مسلمان و ترک زبان نبود
هزار سال قبل ترکیه مسلمان نبود، ترکی زبان هم نبود، اسمش هم هنوز «ترکیه» نشده بود. درفصل های گذشته دیدیم که نیاکان ترک ها و گروه هائی که به تدریج به آنان پیوستند، در هزاره یکم میلادی در پهنه آسیای… به خواندن ادامه دهید ›
نشر پی دی اف کتاب «ایران و آذربایجان»
عباس جوادی: ایران و آذربایجان در بستر تاریخ و زبان چاپ دوم و به صورت جزئی به روز شده و دیجیتالی (پی دی اف)، مونیخ، پائیز 1403/2024 (چاپ نخست کاغذی لندن، 2016) .دانلود و تکثیر آزاد تنها برای استفاده غیرانتفاعی…. به خواندن ادامه دهید ›
هویت ایرانی و دین
چند سال پیش وقتی آقای محموداحمدی نژاد هنوز رئیس جمهوری ایران بود ضمن یک سخنرانی در استان گلستان گفت: «هرگز ملت ایران قومیت ایرانی را بر اسلامیت خود ترجیح نداده است.» البته از نظر تعابیر درست تر است نه از… به خواندن ادامه دهید ›
یعنی چه «ایران»؟
هر کس «ایران» خودش را دارد و دلپذیری مسئله هم در این است. ایران من ایرانی است که بعد از شصت سال جدائی، از دیده رفته، ولی از دل نمیرود. همان که ۹۵ در صد پهناوری اش را، شیراز و… به خواندن ادامه دهید ›
«دیکتاتورهای خیرخواه»
آیا در تاریخ «دیکتاتور های خیرخواه» وجود دارند؟ البته وجود دارند. مقاله ای متعلق به دو سال پیش مجله «اشپیگل» آلمان به دستم افتاد که تحلیلی بود دربارهٔ نقش و تاثیر ناپلئون در تاریخ اروپا. این تحلیل اگرچه چیز فوق… به خواندن ادامه دهید ›
قوم گرا و ملی گرا
مصاجه دیگری از دوازده سال پیش. این متن مصاحبه ای است از سال ۲۰۱۲ كه هرگز منتشر نشد. دوستى «هويت طلب» كه اين صحبت را كرد بعد از اتمام صحبت با سوالاتى جديد بازگشت كه بيشتر حالت دعوا و تكذيب… به خواندن ادامه دهید ›
تغییر زبان آذربایجان و آناتولی
طغرل بیگ سلجوقی سال ها قبل از شکست دادن رقیب غزنوی اش سلطان مسعود، با برادران و قبیله خود در آسیای مرکزی، در سرزمین بین سمرقند و دریاچه آرال به سر میبرد. آنها در حالیکه در دشت های آسیای مرکزی… به خواندن ادامه دهید ›
هویت ملی – با هر گونه زبان، قومیت و مذهب
آنچه میخوانید مصاحبه علیرضا کیانی از سایت «تقاطع» با من است که ده سال پیش، در ۲۱ آذر ۱۳۹۳ در این سایت منتشر شد. علیرضا کیانی: هویت ایرانی چیست و چه مولفههائی را در بر میگیرد؟ عباس جوادی: هویت برای… به خواندن ادامه دهید ›
زبان های کوچک و بزرگ
آنگونه که در بخش های گذشته هم دیدیم، روند پیدایش و تثبیت زبان ها معمولا (اگرچه نه همیشه) از درون لهجه های موجود زبان ها بر می آید. یعنی یک یا دو لهجه با تاثیرات متقابل با دیگر لهجه ها… به خواندن ادامه دهید ›
موضوع زبان در ۵۰۰ سال پیش
درک تحولات زبانی در ۵۰۰ و خردهای سال گذشته برای ما امروزیها آسانتر از درک ده هزار سال گذشته است. طبیعتا اولین چیزی که از نیمه دوم هزاره دوم یعنی بین سالهای ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ به ذهن اغلب ما میرسد… به خواندن ادامه دهید ›
زبان بین سال هاى ١٠٠٠ تا ١٥٠٠
فارسی، عربی، ترکی آخرین نقشه ای که در این نوشته ها نشان دادیم مربوط به سال ۱۰۷۱ میلادی بود – زمانی که ترکان سلجوقی وارد بیزانس (اساسا ترکیه کنونی) شدند. در عرض کمتر از ۴۰۰ سال ترک ها بتدریج بیزانس… به خواندن ادامه دهید ›
ترک ها می آیند
وقتی از آمدن ترکان به صحنه تاریخ منطقه ما صحبت میکنیم نباید سوء تفاهم پیش آید. البته ریشه هر قوم و زبان بمراتب قدیمیتر ازچیزی هست که در کتابهای تاریخ بطور مستند در باره آن قوم و زبان آنها قید… به خواندن ادامه دهید ›