عباس جوادی – آنچه که می خوانید، آخرین قسمت فصل سامانیان در کتاب «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام» است (در این لینک). این فصل با شرح کوتاه رواج علم و ادب در دوره سامانیان به پایان رسیده بود…. به خواندن ادامه دهید ›
آنچه که تاکنون درباره سامانیان گفتیم، اصولا سلسله مراتب دودمانی یعنی حکومت امیران مختلف سامانی بود که بعد از مدتی که در ماوراءالنهر و سپس تمام خراسان و حتی برخی ولایات دیگر ایرانی حاکم گردیدند، به تحکیم قدرت خود پرداختند… به خواندن ادامه دهید ›
(از ابتدا تا قرن شانزدهم. تاریخ های داده شده تقریبی و میلادی هستند.) ۱۵۰۰-۱۰۰۰ پ.م. مهاجرت اقوام هند و ایرانی (آریایی) از جمله مادها و پارسی ها و سپس پارتی ها از آسیای میانه و جنوب روسیه به شبه قاره… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در فصل های گذشته این سلسله گفتار گفتیم که براستی هم اکثر دانشمندان پانصد سال نخست اسلام و بخصوص دویست سال (800-1000 م) دوره طلایی دانش در اسلام نه عرب، بلکه «عجم» یعنی غیرعرب و بخش مهمی… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – این مقاله در اصل از تابستان سال 2014 است که آن را «به روز» کرده ام. حتی در آن سال هم این موضوع تا حد زیادی کهنه و تبدیل به خاطره شده بود. موضوع بر سر کتابی… به خواندن ادامه دهید ›
یک کتابخانه عمومی در بغداد قرن 13، کتابخانه ملی فرانسه عباس جوادی – هنگامی که مامون در سال 819 م پس از جنگی خونین با برادرش امین از مرو به بغداد بازگشت و بر تخت خلافت نشست، چندان کسی از… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در سال 193 ق (809 م) هارون الرشید، پنجمین خلیفه عباسی، که متولد شهر قدیمی ری در نزدیکی تهران کنونی بود و برای سرکوب برخی شورش های ضد حکومتی از عراق به خراسان آمده بود، در توس… به خواندن ادامه دهید ›
طرح دیگری از ابوالفضل بهادری (باز نشر از 7 دسامبر 2013) عباس جوادی – مرحوم عبدالجواد فلاطورى که یکی از استادان اصلی من در رشته شرقشناسی دانشگاه کلن آلمان بود یک بار در یک صحبت خصوصی با اشاره به کسانی… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی ژوئن 2020 یک سال و سه ماه پیش با انتشار مقاله ای به قلم پیتر لئونارد در تارنمای «اوراسیا نت» و «نامه سرگشاده» ای به قلم ادوارد لِمون در تارنمای «دمکراسی باز» معرکه و کمپینی مبتنی بر اتهامات… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در ادامه بحث پیشین در باره درخشش ویژه خراسان و ماوراءالنهر در دوره عباسیان (مقاله پیشین این سلسله گفتار) سوال دیگری که می توان در باره درخشش ویژه خراسان و ماوراءالنهر در دوره عباسیان پرسید، مربوط به… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – چرا خراسان و ماوراءالنهردر سال 750 میلادی مرکز مقاومت و سپس انقلاب بر ضد حاکمیت امویان شد؟ به جز جنبش بابک خرمدین در آذربایجان اکثر جنبش های ضد خلافت از شرق بپاخاسته بودند. بدون شک دوری خراسان… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در آمریکا وقتی کسی میگوید «من آمریکائی هستم»، اصلش میتواند به سرخ پوستان بومی آمریکا وصل باشد، یا از ایرلند و انگلستان باشد، یا سیاه پوست و یا چینی باشد. اما همه آنها آمریکائی هستند و خود… به خواندن ادامه دهید ›
آنچه می خوانید بخشی از مقدمه کتاب «فرهنگ ترکی جغتائی، رومی، قزلباشی، روسی و قلماقی» تالیف محمد رضا و عبدالجلیل نصیری (دوره صفویه) است که به کوشش، تصحیح و با مقمه های مفصل دکتر حسن جوادی و ایرانشناس معروف هلندی… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در اواخر خلافت اموی دو گروه اصلی که پیوسته امویان را غاصب خلافت می شمردند، فعالیت خود برای سرنگون کردن امویان را افزودند. یکی از آنان شیعیان علوی بودند که خلافت و امامت را حق موروثی و… به خواندن ادامه دهید ›
پیشگفتار این اثر به اصطلاح «چاپ دوم» و کمی تصحیح شده خلاصه خاطرات کنسول پادشاهی روسیه در ایران 120 سال پیش، پیر پونافیدین است که قبلا در تارنمای «چشم انداز» با عنوان «صد سال پیش در سرزمین شیر و خورشید»… به خواندن ادامه دهید ›
بنیانگذار دودمان سامانیان «سامان خُدات» (خداه، خدا) به روایتی حاکم روستای سامان در نزدیکی بلخ و از دهقانان یعنی زمینداران بانفوذ بومی و ایرانی تبار بود. او از تبار بهرام چوبین از سرداران شورشگر ساسانی محسوب می شد که در… به خواندن ادامه دهید ›
آمودریا و سیردریا (نقشه اصلی از ویکی پدیا) عباس جوادی – نام و تعبیر «تاجیک» به معنی نام بخش مهمی از مردم ماوراءالنهر که فارسی زبان هستند، در اوایل اسلام در ماوراءالنهر متداول شده است. اما ریشه نام «تاجیک» به… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – انتقال قدرت از اُمویان به عباسیان که در سال 132 هجری و یا 750 میلادی با کمک ایرانیان و بخصوص جنبش ابو مسلم خراسانی انجام گرفت، در هر منطقه و ولایت خلافت اسلامی فرق می کرد. مثلا… به خواندن ادامه دهید ›
برنامه » ناسیونالیسم و ایرانیت، ابزار مبارزه؟» با دکتر عطا هودشتیان، خانم فری ناز آرین فر و عباس جوادی، در برنامه پرگار بی بی سی، مثل همیشه با اجرای جناب داریوش کریمی نظر بنده در این باره: بسیاری بحث‌های روشنفکری… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش پنجم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام») آشنایی های نخستین با اعراب و اسلام عباس جوادی – می‌دانیم که ایرانیان، مدت‌ها پیش از ظهور اسلام، یعنی از دوره ساسانیان آشنایی دیرینی با همسایگان شمال‌شرقی خود ترک‌ها… به خواندن ادامه دهید ›
متنی که می خوانید، مصاحبه کتبی با یکی از نشریه های داخل ایران (نامش محفوظ) است که هنوز به چاپ نرسیده است. برای آغازبحث، ایرانشناسی را در چه مقولاتی تقسیم بندی می کنید و با توجه به این مقولات، ایران… به خواندن ادامه دهید ›
جایگاه ماوراءالنهر و خوارزم در آسیای میانه عباس جوادی – در فصل گذشته از فروپاشی دولت سامانیان و جایگزین شدن آن با دو دودمان ترک آسیای مرکزی سخن گفتیم: قراخانیان در ماوراءالنهر و غزنویان در خراسان و بخش های وسیعی… به خواندن ادامه دهید ›
Abbas Djavadi – The Pebbles of the Oxus: Central Asia in Early Islamic Centuries, Part 1: Before Islam ( بخش یکم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان در اوایل اسلام»، مقدمه در این لینک) ماوراءالنهر پیش از اسلام 1500 سال… به خواندن ادامه دهید ›
آمودریا و سیردریا (نقشه اصلی از ویکی پدیا) عباس جوادی – (بخش دوم از رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام»، بخش پیشین در این لینک) ده سال پس از نبرد نهاوند در سال 642 و پیروزی بر… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – همانگونه که در غرب، استرابوی یونانی (63پ م-23م) را پدر جغرافیاشناسی معاصر غربی-اروپایی می شمارند، در شرق مسلمان نیز ابن خردادبه ایرانی (ابوالقاسم عبیدالله بن خردادبه و یا «ابن خرداذبه»، 211 تا 300ق و یا 826 تا… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش چهارم و پایانی از پرسش و پاسخی با یکی از هموطنان مقیم ایران که در حوزه تحصیل، سوادآموزی و نقش زبان در آن بررسی می کند.) با توجه به این که در هنگام ساختن خط و الفبای جدید لاتین… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش سوم از پرسش و پاسخی با یکی از هموطنان مقیم ایران که در حوزه تحصیل، سوادآموزی و نقش زبان در آن بررسی می کند.) پرسش سه: گفته می شود که زبان ترکی استانبولی، دارای ویژگی های آوایی است (… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش دوم از پرسش و پاسخی با یکی از هموطنان مقیم ایران که در حوزه تحصیل، سوادآموزی و نقش زبان در آن بررسی می کند.) پرسش دوم : دستاورد ترکیه در دوره ترکان جوان و آتاترک از دگرگونی در خط… به خواندن ادامه دهید ›
نقشه روسی آتروپاتن، آلبانیا و ارمنستان از این منبع به نقل از ویکی پدیا: Всемирная история. Том 2. (1956 год) در باره حدود و مرزهای تاریخی آذربایجان چه می توانید بگویید؟ در این مورد باید سه نکته مهم را در… به خواندن ادامه دهید ›
دو فرزند آمدش زان ماه پیکر — چو مامک خوب و چون بابک دلاور دو خسرو نامشان خورشید و جمشید — جهان در فرّ هر دو بسته امید زمین خاوران دادش به خورشید — زمین باختر دادش به جمشید یکی… به خواندن ادامه دهید ›
آنچه می خوانید بخش نخست پرسش و پاسخی است با یکی از هموطنان مقیم ایران که در حوزه تحصیل، سوادآموزی و نقش زبان در آن بررسی می کند. در این رهگذر دقت مخاطب من بخصوص معطوف به موضوع زبان نخست… به خواندن ادامه دهید ›
از«مقدمه شاهنامه ابومنصوری» (۳۴۶ ق.، ۹۵۷ م.، دوره سامانیان) – توضیحات داخل کمانک و یا پرانتز از «چشم انداز» است. «.. اكنون یاد كنیم از كار شاهان و داستان ایشان از آغاز كار، آغاز داستان، هر كجا آرامگاه مردمان بود… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در حماسه کوتاه «یادگار زریران» که متن پارسی میانه آن در دسترس است، طبق شمارش من، هفده بار نام «ایران» و چهار بار نام «ایرانشهر» ذکر شده است. در این موارد، نام «ایران»، هم به معنای سرزمین… به خواندن ادامه دهید ›
ایران باستان، ایران ۲۶۰۰ سال پیش، ایران ماد و هخامنشی و اشکانی و ساسانی نه تنها از نگاه زبان، بلکه از نظر قومیت و تبار نیز بیشتر از امروز ایرانی، یعنی هند و اروپایی، یعنی هند وایرانی، یعنی آریایی بود،… به خواندن ادامه دهید ›
دشت های شمال – استپ های اوراسیا درآمد ترک‌ها چگونه مسلمان شدند؟ این پرسش که به ظاهر کوتاه و آسان می نماید، به پاسخ مفصل تری نیاز دارد. در این رهگذر لازم است اشاره ای به ابتدای پیدایش ترک‌ها در… به خواندن ادامه دهید ›
درآمد سیاحتنامه اولیا چلبی، جهان‌گرد معروف عثمانی (۱۶۱۱-۱۶۸۲) که حدودا ۳۷۰ سال پیش دیده‌های خود را از ده‌ها مملکت و سرزمین جهان آن دوره در یازده جلد به قلم آورده، نکات و تفصیلات فوق‌العاده جالبی در باره بسیاری نقاط ایران… به خواندن ادامه دهید ›
در دوره حکومت یک‌ساله «فرقه دمکرات آذربایجان» (۱۳۲۴-۲۵)، تدریس و آموزش زبان مادری در میان موضوع‌هایی بود که از نگاه سیاسی و تبلیغاتی اهمیتی درجه اول پیدا کرد. هسته مرکزی تبلیغات فرقه دمکرات در تبریز و حزب کمونیست آذربایجان در… به خواندن ادامه دهید ›
نوشته زیر چکیده فارسی رساله ای است به قلم ایرانشناس معروف هلندی ویلم فلور در باره نقش اجتماعی و سیاسی سیدها در ایران دوره قاجار طبق منابع اروپائی که در سال ۲۰۱۶ در مجله «مطالعات ایرانی» با این مشخصات منتشر… به خواندن ادامه دهید ›
شش هفت ماه پس از خروج واحد‌های ارتش سرخ از شمال ایران و درست در بحبوحه آخرین روزهای حکومت فرقه، پیشه وری و چند تن از رهبران دیگر فرقه دمکرات نامه‌ای به «رهبری شوروی» می‌نویسند. این نامه که تاریخش ۱۷… به خواندن ادامه دهید ›
پیشگفتار در سلسله گفتار پیش‌رو می‌خواهم کتابی را به شما معرفی می‌کنم به‌نام «زندگی در شرق مسلمان»؛ نویسنده این کتاب «پیر پونافیدن» است که آن را به روسی نوشته و همسرش «اما کوشران پونافیدن» نیز آن را به انگلیسی برگردانده… به خواندن ادامه دهید ›
صد سال پیش در سرزمین شیر و خورشید از کتاب: زندگی در شرق مسلمان (1911) نوشته: پیر پونافیدن ترجمۀ انتخابی و آزاد: عباس جوادی بخش هشتم: در میان کردها پس از بازدید از خرابه‌های تمدن باستانی بابل در جنوب بغداد،… به خواندن ادامه دهید ›
زبان آذربایجان در گذر زمان عباس جوادی یادداشت آنچه که می‌خوانید پاسخ‌های دکتر عباس جوادی به کم و بیش صد پرسش در باره زبان آذربایجان در بستر تاریخ و فرهنگ ایران و منطقه است. پرسش‌ها را «حمید آستانه» طرح و… به خواندن ادامه دهید ›
در بخش گذشته این مقاله ها از هزاره های سوم و دوم پیش از میلاد و همچنین اوایل هزاره نخست پ.م. و آغاز کوچ اقوام ایرانی ماد از شرق به غرب و از شمال خزر به ایران کنونی و از… به خواندن ادامه دهید ›
پیشگفتار مترجم این کتاب حدودا صد سال پیش از سوی تاریخدان، نقاش، نویسنده و روزنامه نگار هلندی-آمریکائی هندریک ویلم وان لون نوشته شده است. با این کتاب وان لون میخواهد بقول خودش سرگذشت «شش هزار سال پیش» انسان ها را… به خواندن ادامه دهید ›
فرقه دمکرات محصول اشغال ایران از سوی ارتش شوروی بود بیشک بدون درک اوضاع جنگ و اشغال صفحات شمالی ایران از سوی ارتش سرخ شوروی در زمان جنگ دوم جهانی، بررسی جریان پیشه وری چیزی جز گمراهی به بار نخواهد… به خواندن ادامه دهید ›
طوری که در بخش های گذشته هم دیدیم، روند پیدایش و تثبیت زبان ها معمولا (اگرچه نه همیشه) از درون لهجه های موجود زبان ها بر میاید. یعنی یک یا دو لهجه با تاثیرات متقابل با دیگر لهجه ها طی… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادى – هر کس «ایران» خودش را دارد و دلپذیری مسئله هم در همین است. ایران من ایرانی است که بعد از پنجاه و اندى سال جدائی، از دیده برفت، ليك از دل نرود. همان که ۹۵ در صد پهناوری اش… به خواندن ادامه دهید ›
While only a few extreme nationalists dispute the mass killings of Armenians, some liberals have recognized it as a ‹genocide.› Most Turkish intellectuals, political analysts, and historians believe that local Armenians, with the help of Russia, were trying to create… به خواندن ادامه دهید ›
مقدمه عباس جوادی مرحوم پروفسور فاروق سومر یکی از استادان ما در «دانشکده زبان، تاریخ و جغرافیا» در آنکارا بود، یکی از معتبرترین استادان دانشکده هم بود و در عین حال شهرتی بعنوان «ملیتچی» و «تُرک گرا» داشت. تخصص او… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – در مقاله های قبل هم گفته بودیم. در قدرت گرفتن شاه اسماعیل و تاسیس سلسله صفویان در ایران که سرآغاز «ایران نو» بعد از اسلام بود، قبایل ترک که هنوز کاملا یکجا نشین نشده بودند نقش کلیدی… به خواندن ادامه دهید ›
آنچه می خوانید، بخش کوچکی از خاطرات کنسول سابق روسیه تزاری در ایران، پیر پونافیدین و عکس های همسرش «اِما کوشران» است. ترجمه این خاطرات مفصل با عنوان «زندگی در شرق مسلمان» از روسی به انگلیسی توسط اِما کوشران در… به خواندن ادامه دهید ›
درآمد (مقدمه رشته گفتار «ایرانیان و ترکان در اوایل اسلام») تاریخنگاران در بررسی گذشته سرزمین ها و اقوام مختلف، برخی دوره های تاریخی را «سرنوشت ساز» می نامند، چرا که تحولات رنگارنگ وپرفراز و نشیب این دوره ها بر سرنوشت… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش نُهم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام») سال های 800 تا 1000 میلادی… روش اسلام آوردن ترکان صحرانشین از آنچه که میان ایرانیان و ترکان یکجا نشین ماوراءالنهر دیدیم، فرق می کند. برخلاف ماوراءالنهر، قبول اسلام… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش هشتم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان در اوایل اسلام») عباس جوادی – صد سال پس از نخستین حمله‌های اعراب به ماوراءالنهر، در سال‌های 750، اکثریت ایرانی تبار مردم ماوراءالنهر کم و بیش مسلمان شده‌بودند. ترک‌های بومی ماوراءالنهر اقلیت کوچکی… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش هفتم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام») «تنها با شمشیر و شلاق»؟ عباس جوادی – تقریبا هشتاد سال پس از ظهور اسلام، یکی از سرداران خلیفه اموی بنام قُتیبه بن مسلم حاکم خراسان و ماوراءالنهر شد…. به خواندن ادامه دهید ›
(بخش ششم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام») عباس جوادی – آیا ترک‌ها در مدتی کوتاه، به گونه‌ای مسالمت آمیز و حتی داوطلبانه و در اثر جاذبه امپراتوری عربی-اسلامی، تجارت و همسایگی با ایرانیان نومسلمان به اسلام… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش چهارم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام») عباس جوادی – سال 750 میلادی آغاز روندی بسیار مهم، پیچیده و سیصد-چهار صد ساله در تاریخ اسلام و از آن جمله ماوراءالنهر و خراسان است که «دروازه ورود… به خواندن ادامه دهید ›
عکس یک شمن از منطقه آلتای در سال های 1930 (بخش دوم از سلسله گفتار «ترک‌ها چگونه مسلمان شدند؟»، بخش پیشین در این لینک) عباس جوادی – درباره باورهای ماوراء طبیعی و دینی ترک ها پیش از اسلام به ناچار… به خواندن ادامه دهید ›
;Generously provided by the personal website of late Professor Frye http://www.richardfrye.org © :CLICK HERE FRYE_History of the Persian Language in the East_FULL
عباس جوادى – زمانی نویسنده آلمانی والتر بنیامین گفته بود: «اعتبار بازار تجربه نزول کرده است. ما مرتبا فقیرتر میشویم. ما مرتبا تکه ای از میراث انسانی خود را به دور می اندازیم.» این، حرف دوره جنگ جهانی دوم، یعنی… به خواندن ادامه دهید ›
عباس جوادی – دوستی تعریف می‌کرد که یکی از استادان زبان فارسی که دوست داشت برای هر لغتی یک ریشه فارسی پیدا کند، می‌گفت واژه «ویسکی» در اصل «و سه یکی» بوده، چرا که «سه قسمت آن الکل است که… به خواندن ادامه دهید ›
وقتی اعراب ایران ساسانی را شکست داده، دولت خود را گسترش بخشیدند، از نگاه اداری امپراتوری عربی-اسلامی را کم و بیش به سبک امپراتوری ساسانیان به ایالات بزرگ و این ایالات را به ولایت های کوچک تر تقسیم نمودند. هر… به خواندن ادامه دهید ›
(بخش چهارم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان در اوایل اسلام) عباس جوادی – امروزه دین اکثریت مردم ماوراءالنهر یعنی ازبکستان و تاجیکستان کنونی اسلام است. اکثر مسلمانان سنّی و پیرو مذهب حنفی هستند، اگرچه شیعه امامیه واسماعیلیه نیز در برخی… به خواندن ادامه دهید ›
آمودریا و سیردریا (نقشه اصلی از ویکی پدیا) (بخش پنجم رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام») عباس جوادی – در اواخر هزاره یکم میلادی امیران سامانی دیگر عملا نظارت بر دولت را در خراسان و حتی ماوراءالنهر… به خواندن ادامه دهید ›
آمودریا و سیردریا (نقشه اصلی از ویکی پدیا) (بخش سوم از رشته گفتار «ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر در اوایل اسلام»، بخش پیشین در این لینک) (در بخش گذشته از شورش های ضد خلافت عربی امویان در خراسان و ماوراءالنهر، فروپاشی… به خواندن ادامه دهید ›
منابع اصلی رشته نوشته های «ماوراءالنهر در اوایل اسلام» (*) منابع مرجع و آکادمیک در باره ماوراءالنهردر چند صد سال نخست پس از پیدایش و گسترش اسلام، بسیارند. ما برای این نوشته اساسا از آثار زیر استفاده کرده‌ایم. در هر… به خواندن ادامه دهید ›
در باکو وقتی بار اول نام «انقلاب» و «تراکتور» را شنیدم درست نفهمیدم. یکی هم رفته بود مکه و شده بود «حاجی انقلاب»! این نام ها در زمان شوروی مُد شد – گویا و یا شاید هم واقعا بخاطر شیفتگی… به خواندن ادامه دهید ›
حمله اعراب مسلمان به ایران و در هم شکستن امپراتوری ساسانی میان سال های 633 و 651 میلادی، حاکمیت نظامی، سیاسی و مالی خلافت عربی بر ایران را برقرار نمود. به طور همزمان، دین نو یعنی اسلام و زبان عربی… به خواندن ادامه دهید ›
عیلام تاریخی (منبع: ویکی پدیا) 2700 سال پیش از میلاد عیلامیان (ایلامیان) در جنوب غرب ایران کنونی اولین تمدن و دیرتر اولین پادشاهی بزرگ در سرزمین ایران کنونی را تاسیس نمودند. در دیگر مناطق ایران کنونی و تاریخی نیز گروه… به خواندن ادامه دهید ›
دانیل پاتس: کوچندگی در ایران از دوره باستان تا کنون، 535 صفحه، انتشارات دانشگاه آکسفورد (بریتانیا). قیمت نو، میان 45 تا 65 دلار. دانیل پاتس استرالیایی استاد باستانشناسی و تاریخ ایران و خاورمیانه است. این کتاب آنقدر هم نو نیست،… به خواندن ادامه دهید ›
