بستر تاریخی تقریبا پنج هزار سال پیش، جامعه مشترک گویشوران زبان های آغازین هند و اروپایی که احتمالا در سرزمین های غربی دشت های اوراسیا (از رود «سیردریا» در آسیای میانه تا رود دانوب در اروپا) می زیستند، به دلایل… به خواندن ادامه دهید ›
اختلاط ایرانیان و ترکان
تاریخ آمیختگی ایرلنیان و ترکان
تداوم هویت ایرانی در دوره سلاطین ترک
نقشه عثمانی «ممالک ایران» از دورۀ صفوی مقدمه (این نوشته فصلی از کتاب من با عنوان «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» است که در سال 1403 از سوی انتشارات «آیدین» در تبریز به چاپ رسید.) به غیر از جنگ بزرگ… به خواندن ادامه دهید ›
کاوه بیات در «جهان کتاب»
شرح جناب کاوه بیات در مجله «جهان کتاب» در باره سه کتاب اخیر عباس جوادی: «ترکان ایران و ایران ترکان»، «از آتروپاتن باستان تا آذربایجان و کردستان»، و «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» در این لینک: جهان کتاب
منتشر شد: تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان
کتاب جدید عباس جوادی با عنوان «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» به صورت کتاب چاپی (کاغذی) از طرف انتشارات «آیدین» در تبریز مننتشر شد. (برای تماس با انتشارات روی تصویر بالا کلیک کنید). فهرست مندرجات: پیشگفتار. 7 چند توضیح. 19… به خواندن ادامه دهید ›
فاروق سومر: تاریخ ترک زبان شدن آذربایجان
مقدمه، ترجمه و تلخیص: عباس جوادی پروفسور فاروق سومر یکی از استادان تاریخ در «دانشکده زبان، تاریخ و جغرافیا»ی ما در آنکارا بود. اما او یکی از معتبرترین استادان دانشکده هم بود و در عین حال شهرتی بعنوان «ملیتچی» و… به خواندن ادامه دهید ›
ایرانی، آذری، ترکی زبان، و ماجرای پیشه وری
باز نشر یک گفتگوی «شبچراغون» محمود فرجامی با عباس جوادی. در این ویدئوی یوتیوب:
«تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» به صورت کتاب صوتی منتشر شد
کتاب جدید عباس جوادی با عنوان «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» به صورت کتاب صوتی با صدای سید ابراهیم تقوی مننتشر شد. این کتاب صوتی روی چند پلاتفرم برای خرید در دسترس قرار دارد. کتاب به مرور روی پلاتفرمهای بیشتری… به خواندن ادامه دهید ›
مقدمه کتاب آینده «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان»
آنچه میخوانید طرح مقدمه کتابی با عنوان «تاریخ اختلاط ایرانیان و ترکان» است که امیدوارم در یکی دو ماه آینده منتشر شود. سپاسگزار خواهم بود اگر نظر یا پیشنهاد خود را در اینجا و یا در صفحه فیس بوک من… به خواندن ادامه دهید ›
ژنتیک آسیای مرکزی و میانه از منظر ایران و افغانستان
در آثار ایرانی معمولا فرقی بین «آسیای میانه» و آسیای مرکزی» گذاشته نمی شود. در این بررسی منظور از آسیای «میانه» عبارت از منطقه عموما خشک شرق دریای خزر شامل برخی واحه ها از جمله ترکمنستان و بخشی از ازبکستان… به خواندن ادامه دهید ›
عامل ژنتیک در مناسبات ایرانیان و ترکان
در ابتدای این کتاب گفته بودیم که هدف از این نوشته، بررسی همسایگی، نزدیکی، معاشرت و امتزاج و به عبارت دیگر «آمیختگی» همه جانبه ایرانیان و ترکان در متن تاریخ است. منظور نگارنده از تعبیر «همه جانبه»، همه سطوح روابط… به خواندن ادامه دهید ›
کاشغری و فردوسی
هزار سال پیش فرهنگ نویس ترک قراخانی محمود کاشغری مناسبات طولانی مدت ایرانیان و ترکان را با این ضرب المثل ترکی قدیمی خلاصه کرده بود: «تات سیز تورک بولماس، باش سیز بؤرک بولماس»، یعنی «ترک بدون تات نباشد ( نمیتواند… به خواندن ادامه دهید ›
صفحه جدید تاریخ: صفویان
برآمدن صفویه جنبش صفویه که در اواخر قرن پانزدهم حکومت آق قویونلو و باقیمانده های قراقویونلو ها را سرنگون کرده و در نهایت با تاسیس دودمان صفوی ایران را از نظر سیاسی و مذهبی متحول نمود، در آذربایجان ریشه گرفته،… به خواندن ادامه دهید ›
تداوم تاریخی اندیشه ایران و هویت ایرانی
آنچه میخوانید فصلی از کتاب آینده من با عنوان «تاریخ آمیختگی ایرانیان و ترکان» است که امیدوارم در چند ماه آینده منتشر شود. اغلب بخش های جداگانه طرح کتاب فوق به صورت ویراستاری نشده در تارنمای «چشم انداز» انتشار یافته… به خواندن ادامه دهید ›
ایرانی زبان شدن ایران
آیا زبان مردم بومی ایران پیش از آمدن ایرانیان به فلات ایران چه بود؟ آیا ترک ها ده هزار سال است که در آذربایجان و قفقاز و ترکیه ساکن هستند؟ آیا فقط کردهای کنونی محصول درآمیختگی تباری و زبانی ماد… به خواندن ادامه دهید ›
زبان ها و لهجه های شفاهی در همگرائی ایرانیان و ترکان
تماس و تاثیر متقابل زبان ها و لهجه های ایرانی و ترکیک باعث صد ها تغییر و انطباق در واژگان، دستور زبان و تلفظ این زبان ها و لهجه ها شده است. طبعا اینگونه موارد در درجه نخست بین زبان… به خواندن ادامه دهید ›
زبان های کتبی در همگرائی ایرانیان و ترکان
دو زبان اصلی که به عنوان زبان های کتبی و ادبی میتوانند مطرح شوند، فارسی نو (در ادامه فارسی میانه یا پهلوی) و ترکی عمومی است.[1] زمینه این بحث را باید کمی توضیح داد. در سده های نهم و دهم… به خواندن ادامه دهید ›
موضوع زبان در همگرائی ایرانیان و ترکان (1)
در این فصل اساسا به موضوع زبان در مناسبات تاریخی ایرانیان و ترکان اشاره خواهد شد، اما نگارنده کوشش خواهد کرد از بحث های تخصصی زبانشناسی که می تواند برای بخشی از خوانندگان خسته کننده باشد، پرهیز نماید. بگذارید در… به خواندن ادامه دهید ›
صفویان و هویت مشخص تر ایرانی
ا صفویان با همه تند روی های مذهبی و سیاسی خود، چهره مشخص تری به هویت ایرانی بخشیدند. ایران وحدت سیاسی خود را باز یافت و رسمیت مذهب شیعه، اگرچه به غیر شیعیان غالبا به زور قبولانده شد، هویت مذهبی… به خواندن ادامه دهید ›
هویت ایرانی در عهد ایلخانی و تیموری
با همه خون و خاک دهشتناکی که حمله های مغول از سال 1200 به بعد تقریبا برای پنجاه، شصت سال از خود به جا گذاشت، تاثیرات کوتاه مدت و میان مدت آن بر تک تک سرزمین های منطقه اوراسیا، از… به خواندن ادامه دهید ›
هویت ایرانی در دوره سلجوقیان
از نگاه موضوع هویت ایرانی و ذکر نشانه های آن مانند نام «ایران» در ایران دوره سلجوقی رکودی نسبی دیده میشود. سلجوقیان ایران تا اواخر قرن دوازدهم و شاخه روم (آناتولی) آنان تا صد سال بعد از آن (همراه با… به خواندن ادامه دهید ›
نه تنها فردوسی – هویت ایرانی در دوره غزنویان
احیاء و شکوفائی ادبیات فارسی نو از اواخر قرن نُهم م. شروع شد و در عرض صد سال با تکمیل «شاهنامه» به نقطه اوج خود رسید. یک ویژگی مضمونی ادبیات فارسی این دوره صد ساله، جنبه اساطیری-ایرانی آن و تاکید… به خواندن ادامه دهید ›
افشین و هویت ایرانی در 1200 سال پیش
گفتم خوانندگان علاقمند را نیز در جریان بگذارم. در حین مطالعه تاریخ خودشناسی و هویت ایرانیان و احساس وابستگی به این جمع که در فصل آینده کتاب جدید «تاریخ همگرائی و آمیختگی ایرانیان و ترکان» بحث خواهد شد، به یک… به خواندن ادامه دهید ›
تداوم هویت ایرانی در دوره ترکان (مقدمه)
به غیر از جنگ بزرگ چالدران، یکی دیگر از جلوه های چشمگیر همگرائی و آمیختگی تاریخی ایرانیان و ترکان، تداوم هویت و اندیشه ایران و ایرانیت در دوره حکومت پادشاهان ترک زبان است. این احساس تعلق به سرزمین های تاریخی… به خواندن ادامه دهید ›
تنش ترک و ایرانی در عهد صفوی
تنش «ترک و تاجیک» در فصل های قبل هم دیدیم که پس از حمله اعراب و شکست ساسانیان، ایرانیان بومی نام «عجم» (به معنی «غیر عرب»)گرفته بودند و پس از فتوحات غزنویان و سلجوقیان برای تمایز بین ترک زبانان و… به خواندن ادامه دهید ›
گسترش دولت صفوی در ایران
تقسیم شیرینی پیروزی موضوع بر سر غلبه شاه اسماعیل بر باقیمانده های حکومت آق قویونلو، قراقویونلو و همچنین پیروزی او بر فرخ یسار، آخرین شیروانشاه در شمال ارس، تاجگذاری (1501) و فتح دیگر سرزمین های ایرانی تا دوازده، سیزده سال… به خواندن ادامه دهید ›
مهاجرت معکوس ترک ها به ایران
در دوره آق قویونلو ها «پادشاه حسن» (آنگونه که اوزون حسن در دوره سلطنت خود نامیده می شد) قبایل ترکمن ولایات عثمانی را به بازگشت به شرق یعنی ایران فراخوانده بود. اما به نظر میرسد مهاجرت اصلی اغوزهای ترکمن به… به خواندن ادامه دهید ›
خزر ها و نفوذ ترکی در قفقاز و ایران
نفوذ زبان ها و لهجه های ترکی (درست ترش: ترکیک) به قفقاز و آذربایجان از چه زمانی شروع شد؟ بعضی منابع ترکی و فارسی نوشته اند که مهاجرت اقوام ترک به آذربایجان و نفوذ زبان ها و لهجه های مختلف… به خواندن ادامه دهید ›
پیش از شاه اسماعیل
پنجاه، شصت سال مانده به تاجگذاری شاه اسماعیل در تبریز و تاسیس سلسله صفوی (1501)، آذربایجان تحت حاکمیت جهانشاه قراقویونلو بود که متصرفات خود در ایران را گسترش داده بود، اما در رقابتی سرسختانه با اوزون حسن آق قویونلو قرار… به خواندن ادامه دهید ›
«موج سوم حکمرانی ترکمن ها» و صفویان
مینورسکی از یک دوره تقریبا پانصد ساله حکمرانی ترکمن ها در تاریخ ایران سخن می گوید. بنظر او این دوره از سه مرحله عبارت بوده است: مرحله نخست که در سال 1040 م. با غلبه اولین سلطان سلجوقی طغرل بیک… به خواندن ادامه دهید ›
دیگ هم جوش ایرانی
مقدمه یکی از فصل های کتاب جدید «ترکان ایران و ایران ترکان» از جلوه های فرهنگ به عنوان پدیده هایی دیرپا یاد میشود. تنها کتیبۀ بیستون نیست که قِدمتش به عصر باستان میرسد؛ بلکه برخی از لطیف ترین اجزاء فرهنگ… به خواندن ادامه دهید ›
منتشر شد: ترکان ایران و ایران ترکان
ترکان ایران و ایران ترکان (ماوراءالنهر و خراسان از اسلام تا حمله مغول)، نوشته عباس جوادی، انتشارات روزنه، تهران 1401، 92 هزار تومان همزیستی، همگرایی و امتزاج ایرانیزبانان و ترکزبانان به چند قرن پیش از میلاد در دشتهای آسیای مرکزی… به خواندن ادامه دهید ›
میاندوره ترکمنی
پس از مرگ تیمور(707 ق/1407 م) و فرزند او شاهرخ میرزا (847 ق/1447 م) حکومت جانشینان تیمور به ماوراءالنهر، افغانستان و شرق ایران محدود گردید. بخش هائی از ایران و سرزمین های هم مرز ایران و شرق آناتولی تحت حکومت… به خواندن ادامه دهید ›
دوره تیموری در روند همگرائی ایرانیان و ترکان
عاقبتِ امپراتوری پهناور چنگیزی همان بود که قرار بود در چنین نظام «خان خانی» بشود: جنگ پسران و نوادگان چنگیز و نزدیکان آنان بر سر هر اولوس، هر شهر و ولایت. اولوس چاغاتای هم از این قاعده مستثنی نبود. به… به خواندن ادامه دهید ›
مغول ها می آیند
(«از سلسله گفتار «از ایران و ترکان و از تازیان») در اوایل قرن سیزدهم فتوحات مغول دنیای ایرانیان و ترک زبانان را لرزاند. سردار اقوام مغول تموچین، معروف به چنگیز خان، و نوادگان او با اتکاء به یورش های بی… به خواندن ادامه دهید ›
نخستین همگرائی های ایرانیک ها و ترکیک ها
قدیمی ترین دوره ها فروپاشی اتحادیه قبیله ای هسیونگ-نو در میانه های قرن دوم م. سرآغاز مهاجرت پی در پی اقوام مختلف از مغولستان کنونی تا خاورمیانه و اروپا گردید و امواج این مهاجرت ها ترکیب سیاسی، فرهنگی و قومی… به خواندن ادامه دهید ›
سلجوقیان، اُغوزها و مغول ها
اواخر هزاره اول میلادی، یعنی هزار سال پیش… حکومت سامانیان فروپاشیده، در ماوراءالنهر و آن سوی سیردریا حکومت قراخانیان جایگزین سامانیان شده و در ولایات شرقی ایران از جمله خراسان دولت غزنویان بر سر کار آمده بود. در این سرزمین… به خواندن ادامه دهید ›
از ایران و ترکان و از تازیان
اسلام عربی-ایرانی امکان دارد تعبیر «اسلام عربی-ایرانی» درست مانند تعبیر «اسلام ایرانی-ترکی» که در صفحات بعدی این نوشته به آن خواهیم پرداخت، با شگفتی یا اعتراض بعضی ها روبرو گردد. این چیزی طبیعی است. میتوان گفت که اصول اعتقادی دین… به خواندن ادامه دهید ›
اویغورها و خزرها
اویغورها در اوایل اسلام شکی نیست که تاثیر سُغدیان ایرانی زبان بر ترک های نخستین به مراتب بیشتر از چین در همسایگی آنان بوده است. مثلا نظام های نوشتاری ترکی باستان که نمونه های آن در اقصی نقاط آسیای میانه… به خواندن ادامه دهید ›
200 سال پیش از میلاد تا 200 میلادی
بستر تاریخی تقریبا پنج هزار سال پیش، جامعه مشترک گویشوران زبان های آغازین هند و اروپایی که احتمالا دردشت های اوراسیای غربی می زیستند، به دلایل ناروشنی پراکنده شد و گروه های مختلف این جامعه به سرزمین های مجاور پخش… به خواندن ادامه دهید ›
خیون ها، هپتالیان و ترک ها
حوالی میلاد مسیح، یعنی تقریبا دو هزار سال پیش، اتحادیه بزرگ و چند قومی هونها که در شمال چین و جنوب روسیه کنونی میزیستند، زیر ضربات سخت چینیها متلاشی شد. قبایل مختلف هون رو به سوی غرب یعنی روسیه و… به خواندن ادامه دهید ›
چگونه ترک ها ایرانی و ایرانیان ترک شدند؟
در کتاب «ریگ آمو» تحولات فاصله زمانی سال های 650 تا 1250 م. یعنی از اسلام تا حمله مغول را بررسی کردیم. یک مشخصه مهم این دوره در آن بود که پس از سامانیان، سلاطین و امیران اصالتا ترک (دیرتر… به خواندن ادامه دهید ›
ایرانی شدن ایران
عباس جوادی – مورخ اتریشی گئورگ هوسینگ در سال 1909 نوشته بود: «ریشه درختی که شاخه های گوناگون ایرانیان از آن برآمده و رشد کرده، در آغاز در خاک فلات ایران نبود.» (1) به عبارت دیگر، به اصطلاح «اورهایمات» (2)… به خواندن ادامه دهید ›
در باره ریشه نام تاجیک
آمودریا و سیردریا (نقشه اصلی از ویکی پدیا) عباس جوادی – نام و تعبیر «تاجیک» به معنی نام بخش مهمی از مردم ماوراءالنهر که فارسی زبان هستند، در اوایل اسلام در ماوراءالنهر متداول شده است. اما ریشه نام «تاجیک» به… به خواندن ادامه دهید ›