ترک تیرانداز، مینیاتور از یک کتاب عثمانی، منبع: ویکی پدیا

منابع اصلی رشته نوشته های «ماوراءالنهر در اوایل اسلام»

(*) منابع مرجع و آکادمیک در باره ماوراءالنهردر چند صد سال نخست  پس از پیدایش و گسترش اسلام، بسیارند. ما برای این نوشته اساسا از آثار زیر استفاده کرده‌ایم. در هر نقل قول مستقیم، نام نویسنده و صفحه مورد نظر را در در داخل متن خواهیم داد:

Abetekov, A. and Yusupov, H.: Ancient Iranian Nomads in Western Central Asia, in: Harmatta, Janos (1994): History of Civilizations of Central Asia, Vol. II, UN Publishing, Paris

Anthony, David W. (2007). The Horse The Wheel And Language. How Bronze-Age Riders From the Eurasian Steppes Shaped The Modern World. Princeton University Press

Asimov, M. S. and Bosworth, C. E. (eds.) (1998): History of Civilizations of Central Asia, Vol. IV, UN Publishing, Paris

در متن: یونسکو

Avicenna (ibn-Sina, Abu Ali): A Treatise on the Canon of Medicine (original Arabic: al-Qanun fi-l Tibb,) around 1025-1037, English translation, London 1930, Reprint New York 1973

در متن: ابن سینا، انگلیسی

Barthold, Wassili (1928): Turkestan down to the Mongols, («E. J. W. Gibb Memorial» Series, n.s. v.), chap. II, pp. 182-322, «Central Asia down to the Twelfth Century»

در متن: بارتولد، ترکستان

Barthold, Wassili (1935): 12 Vorlesungen über die Geschichte der Türken Mittelasiens; in: Die Welt des Islams, Bd. 17, Beiband zu Band 14-17. 12 Vorlesungen über die Geschichte der Türken Mittelasiens (1935), pp. 1-247+273-278; published by Brill

در متن: بارتولد، 12 درس

Bartold Vassili V. (1925): Tadzhiki, Istoricheskiy Ocherk, (in:) Sochineniya II, 1, Moskva 1963

در متن: بارتولد، تاجیکان

Bergne, Paul (2007): The Birth of Tajikistan; National Indentity and the Origins of the Republic, Tauris, New York

al-Biruni, Aby Reyhan: A Chronology of Ancient Nations (English translation,) London 1886

Boeschoten, Hendrik: The Speakers of Turkic Languages, in: Johanson, Lars and Agnes Csato, Eva (eds.) (1998): The Turkic Languages, New York

Bolshakov, O. G.: Central Asia under the Early Abbasids, in: M. S. Asimov and C. E. Bosworth (eds.): History of Civilisations of Central Asia, Vol. 4, Part 2, UNESCO 1998

Bosworth, C. Edmund  (1963): The Ghaznavids: the Empire in Afghanistan and Eeastern Iran 994-1040; Edinburgh University Press

Bosworth, C. Edmund  (2007a): The Turks in the Islamic Lands up to the Mid 11th Century, in: Bosworth, C. Edmund (ed.): The Turks in the Early Islamic World, Burlington, VT, USA

Bosworth, C. Edmund (2007b): Barbarian Incursions: the Coming of the Turks into the Islamic World, in: Bosworth, C. Edmund (ed.): The Turks in the Early Islamic World, Burlington, VT, USA

Bosworth, C. Edmund: The Appearance of the Arabs in Central Asia under the Umayyads and the Establishment of Islam, in: Asimov, M. S. and Bosworth, C. E. (1998): The History of Central Asian Civilizations, Vol. IV, Part one, UNESCO Publishing

Bosworth, C. Edmund (1991-2011): Chorasmia ii. Islamic times; in: Encyclopaedia Iranica online, retrieved on 21.05.2019

Bregel, Yuri: Turko-Mongol Influences in Central Asia, in: Canfield (ed.) (1991): 53-77

Brice, W. C. (1955): The Turkish Colonization of Anatolia; in: Bulletin of the John Rylands Library, 38:1, pp. 18-44, London, p. 41

Cahen, Claude: Pre-Ottoman Turkey (1968): a general survey of the material and spiritual culture and history, trans. J. Jones-Williams, New York

The Cambridge History of Iran in Eight Volumes, vol. 4: The Period from the Arab Invasion to the Saljuqs; edited by R. N. Frye, Cambridge University Press, 2008

در متن: تاریخ کمبریج ایران (انگلیسی)

Canfield, Robert L. (ed.) (1991): Turko-Persia in Historical Perspective, Cambridge University Press

Dankoff, Robert: Qarakhanid Literature and the Beginnings of Turco-Islamic Culture, in: Paksoy, Hasan B. (ed.): Central Asian Monuments, Istanbul 1992, pp. 73-80

Frye, Richard N.: Pre-Islamic and early Islamic cultures in Central Asia, in: Canfield (ed.) (1991): 35-52

Frye, Richard N. (1993): The Golden Age of Persia, London

Frye, Richard N. (1995): The Heritage of Central Asia, Princeton, NJ, USA

Frye, Richard N. (2015): The Heritage of Persia, London

Frye, Richard N (2018).: History of Persian Language in the East, PDF from R. Frye’s personal website, viewed January 20, 2018

al-Ghazali, Abu-Hamid Mohammad: The Incoherence of the Philosophers, translated by Michael E. Marmura, Provo, Utah, USA (2000)

(al-Ghazali: Deliverance from Error…. Translated by) Watt, Montgomery: The Faith and Practice of al-Ghazali, London 1952

Gibb, H. A. R. (1923): The Arab Conquests in Central. Asia, London

Golden, Peter B.: Karakhanids and Early Islam, in: Sinor, Denis (ed.) (1990): The Cambridge History of Early Inner Asia, Cambridge University Press, pp. 343-370

Golden, Peter B. (1992a): An Introduction to the History of the Turkic Peoples, Harrassowitz, Wiesbaden

Golden, Peter B. (1992b): The Turkic Peoples: A Historical Sketch, in: Johanson, Lars and Csato, Eva A.: The Turkic Languages, Routledge, London and New York, 1998

Golden, Peter B. (2011): Central Asia World History, Oxford University Press

Grenet, Frantz and De la Vaissiere, Etienne (2002): The Last Days of Panjikent, in: Silk Road Art and Archaeology, vol. 8

Harmatta, Janos (ed.) (1994): History of Civilizations of Central Asia, Vol. II, UN Publishing, Paris

Kaplony, Andreas: The Conversion of the Turks of Central Asia to Islam as Seen by Arabic and Persian Geography: A Comparative Perspective, in : É. de La Vaissière (éd.) (2008): Islamisation de l’Asie centrale. Processus locaux d’acculturation du VIIe au XIe siècle. Paris, pp. 319-338. (Studia Iranica, Cahier 39)

Kennedy, Hugh (2007): The Great Arab Conquests, Da Capo Press, USA

McKenzie, D. N. (1991, 2011): Chorasmia iii. The Chorasmian Language; in Encyclopaedia Iranica online; retrieved on 21.01.2019

Madelung, W. (1990): “al-Māturīdī”, in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, e.a., 846-47

Minorsky, Vladimir F. (Translator) (1937): Anonymous: Hudud-al Alam, The Regions of the World, A Persian Geography 372 A.H.-982 A.D., London

Morgenstierne, Georg Valentin (2011): “AFGHANISTAN vi. Paṣ̌tō,” in: Encyclopaedia Iranica online; 1982, viewed on Sep 6, 2018

Mottahedeh, Roy: The Abbasid Caliphate in Iran, in: Frye (ed.): The Cambridge History of Iran, vol. 4, see above

Narshakhi: The History of Bukhara, translated (into English) from a Persian abridgement of the Arabic original by Richarid N. Frye, Cambridge, Massachusets 1954

در متن: نرشخی، ترجمه انگلیسی

Negmatov, Nugman N.: The Samanid State, in: Asimov, M. S. and Bosworth, C. E. (eds.) (1998): History of Civilizations of Central Asia, Vol. IV, UN Publishing

Ocak, Ahmet Yaşar (2011): Ortaçağlar Anadolu’sunda İslam’ın Ayak İzleri, Selçuklu Dönemi, İstanbul

Olbrycht, Marek Jan: Arsacid Iran and the Nomads of Central Asia – Ways of Cultural Transfer; in: Bemmann, Jan and Schmauder, Michael (ed.) (2015): Complexity of Interaction Along the Eurasian Steppe Zone in the First Millenium CE, Bonn

Osman S. A. Ismail, in: Bosworth, C. E. (ed.) (2007): The Turks in the Early Islamic World, Burlington, VT, USA

Patts, D. T.: Nomadism in Iran (2014): From Antiquity to the Modern Era, Oxford University Press

Perry, John: From Persian to Tajik to Persian: Culture, politics and law reshape a Central Asian language, in: NSL.8, Linguistic Studies in the Non-Slavic Languages of the Commonwealth of Independent States and the Baltic Republics, ed. Howard I. Aronson, Chicago Linguistics Society, 1996

Perry, John: Tajik i. The Ethnonym, Origins and Application, in: Encyclopaedia Iranica online, viewed in January 2020

Pritsak, Omeljan: Titles and Tribal Names amongst the Altaic Peoples, in: Bosworth, C. E. (ed.) (2007): The Turks in the Early Islamic World, Burlington, VT, USA

Rapoport, Yuri Aleksandrovich (1991): Chorasmia i. Archeology and pre-Islamic history; in: Encyclopaedia Iranica onlinne, retrieved on 21.01.2019

Robson, J.: al-Bukhari, in: Encyclopaedia of Islam, 2. Edition, vol. 1, Brill, Leiden 1960

Roux, Jean-Paul (2000): Histoire des Turcs: Deux milles rin Tarihi: Pasifik’ten Akdeniz’e, İstanbul

Scharlipp, Wolfgang-Ekkehard (1992): Die frühen Türken in Zentralasien: Eine Einführung in ihre Geschichte und Kultur, Darmstadt

Schaeder, Hans Heinrich: Türkische Namen der Iranier, in: Die Welt des Islams, Festschrift für Friedrich Giese, Berlin/Leipzig 1941

Sinor, Denis (ed.) (1990): The Cambridge History of Early Inner Asia, Cambridge University Press

Starr, S. Frederick (2013): Lost Enlightenment. Central Asia’s Golden Age from the Arab Conquest to Tamerlane, Princeton University Press

Sunderman, Werner: An Early Attestation of the Name of the Tajiks, in: MedioIranica, Proceedings of the International Colloquium Organized by Katholieke Universitet Leuven, Belgium 1993

Sykes, P. E. (1915): A History of Iran, London

Yusofi, Gh. H.: Abu Moslem Khorasani, in: Encyclopaedia Iranica, viewed on 28 Dec. 2020

Windfuhr, Gernot: 2. Dialectology and Topics, in: Windfuhr, Gernot (2009): The Iranian Languages, Routledge, Oxon, UK and New York, NY

نویسنده ناشناس (قرن چهارم هجری): حدود العالم من المشرق الی المغرب، تهران 1362 (در متن: حدود)

ابن الاثیر، عزالدین علی: الکامل فی التاریخ، جلد نهم، ترجمه حمید رضا آژیر، تهران 1381

ابن خرداذبه، عبدالله: المسالک و الممالک، لیدن 1889

اصطخری (و یا: استخری)، ابو اسحق ابراهیم (قرن دهم م): مسالک و ممالک، ترجمه ایرج افشار، تهران 1340

اشپولر، برتولد: تاریخ ایران در قرون نخستین اسلام، ج یکم، تهران  1373

اشپولر، برتولد: تاریخ ایران در قرون نخستین اسلام، ج دوم، چاپ هشتم، تهران 1391

النَرشخی، ابوبکر محمد بن جعفر (سده ششم قمری): تاریخ بخارا، ترجمه ابونصر احمدبن محمد نصر القباوی (همان قرن)، تهران 1362

باسورث، ک ا.: تاریخ سیاسی و دودمانی ایران (490-614 هجری/1000-1217 میلادی)، در: تاریخ ایران (تاریخ کمبریج ایران)، جلد پنجم، از آمدن  سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانیان، پژوهش دانشگاه کمبریج، ترجمه حسن انوشه، تهران 1381

بلاذری، ابوالحسن احمد بن یحیی: فتوح البلدان (ووو)، ترجمه محمد توکل، تهران 1337

بیرونی، ابوریحان (390-391 هجری): آثار الباقیه عن القرون الخالیه، ترجمه اکبر داناسرشت، تهران 1386

بیهقی، ابوالفضل: تاریخ بیهقی، چاپ فیاض و غنی، تهران ۱۳۲۴

جاحظ، ابی عثمان عمربن بحر (قرن دوم-سوم ق): البیان و التبیین، به کوشش عبدالسلام محمد هارون، جزء سوم، چاپ هفتم، قاهره 1418 هجری، 1998 میلادی

جاحظ، مناقب الترک، در: «رسائل الجاحظ»، به کوشش عبدالسلام محمد هارون، قاهره 1964

جوادی، عباس: ایران و آذربایجان در بستر تاریخ و زبان، لندن 2015

سپهری، فریدون: پژوهشی در باره امامان اهل سنت، تهران 1380

طبری، محمد بن جریر: تاریخ طبری (اصل عربی کتاب از اواخر سده سوم هجری،) ترجمه فارسی ابوالقاسم پاینده، جلد نهم، چاپ پنجم، تهران 1383

غزالی، حامد بن محمد: اعترافات غزالی، ترجمه کتاب المنقذ من الضلال، ترجمه زین الدین کیایی نژاد، تهران 1338

کاشغری، محمود بن حسین بن الحسین بن محمد: کتاب دیوان لغات الترک (تالیف 466ق)، باز نشر استانبول (1333 ق): ، جد اول، ثانی، ثالث (1333)

گردیزی، عبدالحی: زین الاخبار، تهران 1363

نرشخی، ابوبکر محمد: تاریخ بخارا، تهران 1387

ورهرام، غلامرضا: جکومت های محلی در شرق ایران، در: مجله نحقیقات تاریخی، سال اول، شماره سوم، تهران 1371

هیئت، جواد: سیری در تاریخ زبان و لهجه های ترکی، چاپ سوم، تهران 1380

ابی یعقوب، احمد: تاریخ یعقوبی، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، تهران 1342

دسته‌ها:ماوراءالنهر و اسلام